Adı: Gün Olur Asra Bedel
Türü: Roman
Sayfa Sayısı: 413
Yayınevi: Ötüken Neşriyat
Basım Yılı: 2015
Aytmatov Nayman Ana'nın hikayesini verirken , dünyaya "mankurt" kavramını hediye eder. Bu garip, bu korkutucu kelime hangi anlama mı geliyor? İnsanın yani bütün geçmişini her an beraberinde taşıyan varlığın yerini, hafızası ve hatıraları olmayan, ruhunu kaybetmiş, içi komutlarla doldurulmuş biyolojik bir makinenin aldığını düşünün..
Geçen aylarda okuduğum ancak yorumlayamadığım Gün Olur Asra Bedel'i nihayet inceleme fırsatı buldum.. Kitap hakkında görüşlerimi sürekli ertelememin nedeni de aslında üzerine söylenecek çok şey olması ancak nereden başlamam gerektiğine bir türlü karar verememem.. Bu kitap çok değişik bir kitap, insanda çok farklı duygular uyandırıyor ama bu duyguları tanımlamak çok zor.. Okurken iç dünyanıza yolculuk yapıyorsunuz.. Pek çok şeyi sorguluyorsunuz.. İnsanlığı, sistemleri, dünya ve evreni, değerlerimizi, tarih boyunca yapılan haksızlıkları, aynı şekilde sonuçlanan olayları.. Daha pek çok şey sıralayabilirim..
Roman Yedigey karakterinin, ölen arkadaşı Kazangap'ın cenaze işelerini üstlenmesiyle başlıyor.. Yedigey cenaze boyunca Kazangap ile geçirdiği günleri ve tren istasyonundaki zorlu yaşamlarını hatırlıyor, biz de bu sayede birçok karakterle tanışıyoruz ve istasyondaki olaylara tanık oluyoruz. Roman boyunca bir gün işleniyor ama geriye dönüşlerle birçok ayrı karakterin yaşam öykülerini paylaşıyor yazar bizlerle, romanın adının Gün Olur Asra Bedel olmasının nedeni bu.
Gün Olur Asra Bedel çok dolu dolu bir kitap.. Pek çok şeyin eleştirisi yapılmış romanda.. Özellikle Sovyet Rusya'nın Türk toplumları üzerinde kurduğu baskıyı, halkın dil, inanç, gelenekler ve değerlerinden kopuşunu adeta kimliklerini ve varolma nedenlerini unutarak makineleşmesini "mankurt" kavramını kullanarak eleştiriyor. Okuyanı sorgulamaya yönelten, her karakterin ve her olayın bir amaç taşıdığı, alegorik bir eser. Aynı zamanda eski Türk efsaneleriyle bilim kurgunun bir arada bulunduğu, geçmiş ve geleceği aynı anda kucaklayan bir roman..
Kitabın "mankurt" ve "mankurtlaşma" kavramlarıyla komünizm eleştirisi içerdiğini söyledim, o zaman mankurt kavramını biraz açmam gerek.. Türk efsanelerinde yer aldığı üzere, Juan Juanlar bir işkence yöntemi olarak, tutukladıkları esirlerin kafalarını kazırlar daha sonra yaş deve derisinden bir başlığı esirin kafasına geçirerek elleri bağlı bir halde günlerce güneşin altında bekletirler, güneşin etkisiyle kurumaya başlayan deri gerilir ve esirin kafasına baskı uygular böylece kişi dayanılmaz acılar çeker aynı zamanda saçları uzayamadığı için kurbanın kendi kafa derisine batar. Eğer kurban bu işkenceden sağ olarak kurtulmuşsa artık hafızasını yitirmiş, beyni hasar görmüş ve sahibinin her dediğini yerine getiren itaatkar bir köle olmuştur. Adeta insanlığını yitirmiştir..
Yazar, Nayman Ana Efsanesi'nde yer alan mankurt kavramıyla insanlarında hafızalarını yitiren mankurtlar gibi gelenek-göreneklerini unuttuklarını, değerlerine yabancılaştıklarını, sorgulamadan yaşayan, itaatkar köleler haline geldiklerini anlatıyor. Aynı zamanda bizi birbirinden güzel Türk efsaneleriyle tanıştırıyor. Bir de kitabın bilim kurgu boyutu var, burada da başka bir galaksiden Orman-Göğüslüler halkıyla ideal dünya ve mükemmel insan betimleniyor. Ben kitabın bu bölümünü daha çok sevdim ve günlerce düşündüm evimiz olan dünyaya ve aynı evi paylaştığımız insanlara yaklaşımımızı.. Kişisel çıkarlar uğruna tüm insanlığa nasıl zarar verdiğimizi mükemmel bir şekilde eleştiren bu kitabın bu bölümünü beynime kazıdım diyebilirim.
Aytmatov Nayman Ana'nın hikayesini verirken , dünyaya "mankurt" kavramını hediye eder. Bu garip, bu korkutucu kelime hangi anlama mı geliyor? İnsanın yani bütün geçmişini her an beraberinde taşıyan varlığın yerini, hafızası ve hatıraları olmayan, ruhunu kaybetmiş, içi komutlarla doldurulmuş biyolojik bir makinenin aldığını düşünün..
Geçen aylarda okuduğum ancak yorumlayamadığım Gün Olur Asra Bedel'i nihayet inceleme fırsatı buldum.. Kitap hakkında görüşlerimi sürekli ertelememin nedeni de aslında üzerine söylenecek çok şey olması ancak nereden başlamam gerektiğine bir türlü karar verememem.. Bu kitap çok değişik bir kitap, insanda çok farklı duygular uyandırıyor ama bu duyguları tanımlamak çok zor.. Okurken iç dünyanıza yolculuk yapıyorsunuz.. Pek çok şeyi sorguluyorsunuz.. İnsanlığı, sistemleri, dünya ve evreni, değerlerimizi, tarih boyunca yapılan haksızlıkları, aynı şekilde sonuçlanan olayları.. Daha pek çok şey sıralayabilirim..
Roman Yedigey karakterinin, ölen arkadaşı Kazangap'ın cenaze işelerini üstlenmesiyle başlıyor.. Yedigey cenaze boyunca Kazangap ile geçirdiği günleri ve tren istasyonundaki zorlu yaşamlarını hatırlıyor, biz de bu sayede birçok karakterle tanışıyoruz ve istasyondaki olaylara tanık oluyoruz. Roman boyunca bir gün işleniyor ama geriye dönüşlerle birçok ayrı karakterin yaşam öykülerini paylaşıyor yazar bizlerle, romanın adının Gün Olur Asra Bedel olmasının nedeni bu.
Gün Olur Asra Bedel çok dolu dolu bir kitap.. Pek çok şeyin eleştirisi yapılmış romanda.. Özellikle Sovyet Rusya'nın Türk toplumları üzerinde kurduğu baskıyı, halkın dil, inanç, gelenekler ve değerlerinden kopuşunu adeta kimliklerini ve varolma nedenlerini unutarak makineleşmesini "mankurt" kavramını kullanarak eleştiriyor. Okuyanı sorgulamaya yönelten, her karakterin ve her olayın bir amaç taşıdığı, alegorik bir eser. Aynı zamanda eski Türk efsaneleriyle bilim kurgunun bir arada bulunduğu, geçmiş ve geleceği aynı anda kucaklayan bir roman..
Kitabın "mankurt" ve "mankurtlaşma" kavramlarıyla komünizm eleştirisi içerdiğini söyledim, o zaman mankurt kavramını biraz açmam gerek.. Türk efsanelerinde yer aldığı üzere, Juan Juanlar bir işkence yöntemi olarak, tutukladıkları esirlerin kafalarını kazırlar daha sonra yaş deve derisinden bir başlığı esirin kafasına geçirerek elleri bağlı bir halde günlerce güneşin altında bekletirler, güneşin etkisiyle kurumaya başlayan deri gerilir ve esirin kafasına baskı uygular böylece kişi dayanılmaz acılar çeker aynı zamanda saçları uzayamadığı için kurbanın kendi kafa derisine batar. Eğer kurban bu işkenceden sağ olarak kurtulmuşsa artık hafızasını yitirmiş, beyni hasar görmüş ve sahibinin her dediğini yerine getiren itaatkar bir köle olmuştur. Adeta insanlığını yitirmiştir..
Yazar, Nayman Ana Efsanesi'nde yer alan mankurt kavramıyla insanlarında hafızalarını yitiren mankurtlar gibi gelenek-göreneklerini unuttuklarını, değerlerine yabancılaştıklarını, sorgulamadan yaşayan, itaatkar köleler haline geldiklerini anlatıyor. Aynı zamanda bizi birbirinden güzel Türk efsaneleriyle tanıştırıyor. Bir de kitabın bilim kurgu boyutu var, burada da başka bir galaksiden Orman-Göğüslüler halkıyla ideal dünya ve mükemmel insan betimleniyor. Ben kitabın bu bölümünü daha çok sevdim ve günlerce düşündüm evimiz olan dünyaya ve aynı evi paylaştığımız insanlara yaklaşımımızı.. Kişisel çıkarlar uğruna tüm insanlığa nasıl zarar verdiğimizi mükemmel bir şekilde eleştiren bu kitabın bu bölümünü beynime kazıdım diyebilirim.
Son olarak; kitaptaki karakterlerin hepsi çok güzel oluşturulmuş, hepsinin yaşam öyküsü ayrı etkileyici ve bu yüzden okur ile karakterler arasında derin bir bağ kurulması kaçınılmaz.. Yani bu kitaptan öğrenecek çok fazla şey var.. Bu kitabı okumadan yaşlanmayın..
TÜM KİTAP KURTLARINA KEYİFLİ OKUMALAR :)
Teşekkür ederim yazı için ayrıca siteme buyrun ziyaret edin
YanıtlaSilhttp://islamguzelahlaktir.blogspot.com/
Bende yorumunuz için teşekkür ederim :)
Silteşekkürler :):)
YanıtlaSil